Galego 6

Abril 14, 2014

As cantigas de escarnio e maldicir

Tras as cantigas de amigo e as cantigas de amor, as cantigas de escarnio e maldicir son o terceiro grande grupo da lírica medieval galego-portuguesa.

Neste grupo adoitan incluírse composicións moi variadas que teñen como nexo común unha intención satírica ou paródica.

A través delas podemos coñecer os hábitos da sociedade da época e léxico relacionado cos ámbitos máis básicos da vida: roupa, partes do corpo, profesións…

Dentro desta categoría podemos distinguir distintos grupos, pero o máis común no corpus galego-portugués é o da sátira social, de tipos e costumes, no que se critican profesións, defectos físicos ou a luxuria dalgúns membros da sociedae.

En canto aos recursos, estas cantigas destacan polo emprego da ironía, os disfemismos e ás referencias de carácter sexual.

Preme nas ligazóns para descargar a presentación  do tema, a escolma de textos relacionados e unha nova que trata sobre o centenario do Pergamiño Vindel, un documento único que contén a notación musical de distintas cantigas profanas.

Biblioteca Pierpont Morgan (Nova Iorque), onde se atopa o manuscrito orixinal do pergamiño Vindel

Presentación sobre cantigas de escarnio e maldicir 

Escolma de cantigas de escarnio e maldicir

Centenario do Pergamiño Vindel

 

Abril 7, 2014

As cantigas de amor

Se xa sabemos distinguir entre unha alborada, unha bailada ou unha mariña, agora é a quenda das cantigas de amor. Se as cantigas de amigo eran composicións postas en boca dunha muller que se laiaba pola ausencia do seu amigo ou namorado, neste tipo de cantigas a voz poética recae sobre un home que na maioría dos casos se queixa polo amor non correspondido do seu señor (senhor) ou dama. Para saber máis sobre as características das cantigas de amor, preme nesta presentación.

Deixo aquí unha escolma de cantigas e distintos exercicios para traballar sobre este tema.

 

Marzo 26, 2014

Tradución de poemas

Con motivo da celebración do Día do Libro o 23 de abril, estivemos traducindo nas aulas de Galego IV  e Galego VI dous poemas que se repartirán ese día pola rúa: un de Manuel Rivas (A leiteira) e outro de Yolanda Castaño (Mazás do xardín de Tolstoi).

Aquí podedes ver as dúas versións e mailos textos orixinais:

Leiteira_Mlijekarica e Yolanda Castaño_Jabuke iz Tolstojevog vrta

O cadro de Johannes Vermeer que serve de inspiración a Manuel Rivas

A praia de Jurmala (Letonia), onde Yolanda Castaño síntese como na casa

 

 

Marzo 19, 2014

As cantigas de amigo

A pesar de que xa tedes outras presentacións máis completas sobre o tema, deixo aquí este documeto complementario sobre as cantigas de amigo, que recolle a información máis básica dun xeito esquematizado: emisor, tipos, personaxes, temas, símbolos…

Tamén subo unha pequena presentación cos subxéneros máis comúns (mariñas, bailadas, de romaría, alboradas), os recursos formais máis habituais: refráns, paralelismos, leixapréns… e unha pequena escolma de cantigas de amigo.

Aquí deixo tamén o documento coa cantiga de Nuno Fernandes Torneol (Levad’, amigo que dormide’las manhanas frías) que presenta unhas características moi especiais.

Marzo 16, 2014

Os trobadores do Reino de Galicia

Aquí tedes máis material sobre tres figuras fundamentais da lírica galega medieval: Martín Codax, Xoán de Cangas e Mendiño.

Como xa sabedes, a estes tres xograres/trobadores dedicouselle o Día das Letras Galegas en 1998.  Por aquel entón, a mítica revista Golfiño publicaba este completo artigo no que ademais de datos biográficos atopamos as súas cantigas.

Trátase sempre de cantigas de amigo, un tipo de composición breve na que a voz poética é unha muller namorada que se dirixe ao seu amigo, habitualmente ausente nese momento. Ademais, os autores comparten orixe. Probablemente os tres proceden do entorno da ría de Vigo: Johan ou Xoán de Cangas da zona do Morrazo, Mendiño (tamén Meendihno) de Redondela ou Vigo e Martín Codax de Vigo, polas numerosas referencias á cidade nas súas composicións.

martincodax050314

Marzo 10, 2014

A ruta Xacobea

Denomínase Camiño de Santiago ao conxunto das vías de acceso que os peregrinos poden percorrer para chegar ata a catedral de Santiago de Compostela, onde supostamente residen os restos do Apóstolo.

Foi no século IX cando se descubriu o corpo e dende entón Galicia converteuse nun centro de peregrinación para toda a cristiandade, sendo unha vía de penetración para correntes culturais, como aconteceu no caso da lírica provenzal, así como unha fonte de ingresos que fixo que a cidade florecera.

Ruta Xacobea

Marzo 10, 2014

Base de datos das cantigas medievais galego-portuguesas

O Instituto de Estudos Medievais da Facultade de Ciências Sociais e Humanas da Universidade Nova de Lisboa presenta este proxecto dirixido por Graça Videira Lopes que pon a disposición pública a totalidade das composicións medievais galego-portuguesas.

Trátase dunha ferramenta moi útil na que ademais de atopar os textos das cantigas, podedes atopar glosarios, versións musicadas, imaxes dos manuscritos orixinais…

Ondas do mar de Vigo de Martín Codax no Pergamiño Vindel

Marzo 9, 2014

A lírica medieval

Como xa sabedes, este semestre combinaremos aulas sobre literatura coa lectura de artigos xornalísticos e outras actividades.

Aquí tedes a presentación introdutoria, coa delimitación da etiqueta literatura galega e a división en períodos que imos seguir: Historia da Literatura galega

Tamén vos deixo a primeira das presentacións, que trata sobre o contexto no que florece a lírica medieval, a influencia de Provenza e os trazos definitorios das cantigas de amor e de amigo respectivamente: Idade_Media

Para ver os exemplos de cantigas de amigo tratados na aula, preme no seguinte documento: Cantigas_amigo

Marzo 5, 2014

Sistema de avaliación (Galego VI)

Xa podedes consultar o programa da materia Galego VI: Sistema_avaliacion_Galego_VI

Lembrade que a asistencia ás aulas é obrigatoria, así como a entrega dos exercicios marcados no programa.

Calendario de tarefas:

  •        9 de abril: Entrega da primeira redacción
  •        21 de maio: Exposición oral
  •        4 de xuño: Entrega da segunda redacción
  •        11 de xuño: Entrega da recensión sobre Poetízate de Fran Alonso
  •        12 de xuño: Proba final